Để thực hiện Đề án số 16-ĐA/HU của Ban Chấp hành Đảng bộ huyệnQuản Bạ về nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia bài trừ các hủ tục, tập quán lạc hậu trong việc cưới, việc tang và trong đời sống sinh hoạt ở vùng đồng bào DTTS trên địa bàn huyện giai đoạn 2021-2025, Đảng ủy Công an huyện Quản Bạ đã có nhiều giải pháp, cách làm hay góp phần xóa bỏ những hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện.

Phương châm 4 cùng “cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng dân tộc”

Thấm nhuần lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Công an của ta là Công an nhân dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà phục vụ và dựa vào nhân dân mà làm việc”, lời căn dặn của đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng “Danh dự là điều thiêng liêng, cao quý nhất” và của đồng chí Bộ Trưởng Bộ Công an Tô Lâm “Lúc dân cần, lúc dân khó, có Công an”, thời gian qua Công an huyện Quản Bạ đã có nhiều hoạt động thiết thực hướng về cơ sở như: Giúp đỡ Nhân dân xây dựng nhà ở trong Chương trình hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công, cựu chiến binh nghèo, hộ nghèo có khó khăn về nhà ở; hỗ trợ ngày công làm đường bê tông nông thôn liên thôn, liên xóm; cùng cấy lúa trồng rau, hướng dẫnNhân dân chăn nuôi, tăng gia sản xuất… Thông qua các hoạt động này, lực lượng Công an ngày càng gần dân hơn, hiểu hơn về phong tục tập quán, tiếng nói, được Nhân dân tin yêu, giúp đỡ trong công tác bảo đảm an ninh trật tự tại địa phương.

Bên cạnh đó, do địa bàn huyện Quản Bạ chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông (chiếm khoảng 61%) nên Đảng ủy Công an huyện cũng đã phối hợp với Ban Tuyên giáo Huyện ủy, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyênmở lớp giảng dạy, bồi dưỡng tiếng Mông giao tiếp cho CBCS không phải dân tộc Mông, giới thiệu văn hóa, phong tục tập quán của dân tộc Mông tới học viên, nhờđó mà việc cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng dân tộc, vận động Nhân dân xóa bỏ hủ tục lạc hậu đã trở nên dễ dàng hơn.

Cùng với đó, Đảng ủy Công an huyện quan tâm đến công tác xây dựng đội ngũ công an chính quy có tài có tâm “lúc dân cần, lúc dân khó” có Công an để làm công tác tư tưởng, giáo dục, uốn nắn tư tưởng lệch lạc. Huy động tất cả các lực lượng cùng phối hợp tham gia với phương châm 3 không: không khoán trắng, không đổ lỗi, không đùn đẩy trách nhiệm cho gia đình hay xã hội. Tích cực tham mưu cho địa phương, ban, ngành, đoàn thể trong việc xây dựng thực hiện những biện pháp quản lý, ngăn chặn hiệu quả những hoạt động có tác hại đến môi trường văn hóa xã hội, nâng cao hoạt động văn hóa gia đình, giáo dục công dân ở địa phương.

Mỗi đảng viên, CBCS Công an là một tấm gương trong xóa bỏ hủ tục, phong tục lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh.

Bám sát yêu cầu đặt ra tại Đề án số 16 – ĐA/HU là “…nêu cao tinh thần gương mẫu, tự giác đi đầu của đội ngũ cán bộ, đảng viên…”, Đảng ủy Lãnh đạo Công an huyện cũng đã ban hành nhiều văn bản quán triệt, triển khai thực hiện tới toàn thể CBCS, trong đó yêu cầu mỗi cán bộ chiến sĩ phải là tuyên truyền viên tích cực vận động người nhà và Nhân dân nơi cư trú xóa bỏ những hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh. Cam kết không để xảy ra tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết, để người chết trong nhà nhiều ngày, chưa đưa người chết vào áo quan tại dòng họ mình.

Tiêu biểu cho cán bộ, đảng viên tiên phong trong thực hiện xóa bỏ hủ tục phong tục lạc hậu của Đảng ủy Công an huyện, xây dựng nếp sống văn minh có đồng chí Thiếu tá Vàng Xín Hòa – Chi bộ Cảnh sát Điều tra tội phạm về hình sự, kinh tế, ma túy. Qua chia sẻ, được biết nhiều năm trước đây dòng họ Vàng tại thôn Pao Mã Phìn, xã Tùng Vài, huyện Quản Bạ chưa thực hiện việc đưa người chết vào áo quan, tổ chức đám tang còn kéo dài gây mất vệ sinh môi trường, lãm phí. Là một cán bộ có hiểu biết về pháp luật, am hiểu sâu về phong tục tập quán của dân tộc mình, đồng chí Hòa đã tích cực tuyên truyền, vận động anh em trong dòng họ, nhất là đối với các bác là cao tuổi và người có uy tín, đã dần dần thay đổi nhận thức, thay đổi cách làm đối với các phong tục dân tộc để trở nên tiến bộ, văn minh hơn mà vẫn giữ vững, phát huy được bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Tích cực giữ gìn nét đẹp văn hóa, tín ngưỡng truyền thống.

Nhận thấy rằng  tập tục chỉ thay đổi, mất đi khi nó không còn giá trị và khi nhận thức rõ những ảnh hưởng tiêu cực của nó đến cộng đồng, trong thời gian qua Đảng ủy Công an huyện Quản Bạ thường xuyên phối hợp với các cơ quan, ban, ngành trên địa bàn huyện tổ chức tuyên truyền tới Nhân dân nhận biết một số phong tục tập quán cần được thay đổi, xóa bỏ bằng nhiều hình thức đa dạng: Tuyên truyền tại các buổi họp thôn, tổ dân phố, tại các phiên chợ hằng tuần, tuyên truyền qua các phương tiện thông tin đại chúng, qua thi trắc nghiệm trực tuyến… Bên cạnh đó là tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, trưng bày quảng bá các sản phẩm hàng hóa, đặc sản, trang phụcdân tộc của từng địa phương để Nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện có dịp hiểu về nhau hơn, học hỏi những cái đẹp, cách làm hay của nhau.

Kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp cố tình lợi dụng phong tục tập quán để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật

Trong thời gian qua, trên địa bàn huyện đã xảy ra nhiều vụ lợi dụng phong tục tập quán để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật: Lợi dụng tục bắt vợ của đồng bào dân tộc Mông để lừa bán trẻ em gái, phụ nữ sang Trung Quốc hoặc giao cấu với người chưa thành niên; uống rượu say gây rối trật tự công cộng hoặc cố ý gây thương tích tại các đám tang; hành nghề mê tín, dị đoan để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản…Chỉ tính riêng 9 tháng đầu năm 2022, Công an huyện Quản Bạ đã tiếp nhận và xử lý 02 vụ/02 đối tượngvi phạm pháp luật đối với hành vi “giao cấu với trẻ em từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi”, 05 vụ/07 đối tượng cố ý gây thương tích do say rượu.

Đối với các trường hợp tảo hôn kể cả dựa trên tình thần tự nguyện của hai bên nam nữ thì ít nhiều cũng để lại nhiều hạn chế và tồn tại. Việc tảo hôn không chỉ vi phạm pháp luật, tác động trực tiếp đến cuộc sống hai bên nam nữ; bên cạnh đó còn ảnh hưởng đến người thân, gia đình cũng như cho xã hội ở cả hiện tại và tương lai. Dù tảo hôn không quan hệ tình dục thì cũng để lại những hệ lụy về phát triển thể chất, tư duy, tăng tỉ lệ đói nghèo và khả năng trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Chính vì vậy, trong thời gian qua Đảng ủy, lãnh đạo Công an huyện đã chỉ đạo xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để giáo dục, răn đe, phòng ngừa cho toàn xã hội.

Cải tạo vườn tạp kết hợp quy hoạch chuồng trại chăn nuôi đảm bảo hợp vệ sinh

Từ khi chương trình cải tạo vườn tạp, phát triển kinh tế vườn hộ để tạo sinh kế cho người dân, giảm nghèo bền vững (Theo Nghị quyết số 05-NQ/TU của BCH Đảng bộ tỉnh Hà Giang) được triển khai, Đảng ủy, Lãnh đạo Công an huyện Quản Bạ đã tích cực tham mưu cấp ủy, chính quyền huyện thực hiện nhiều giải pháp, cách làm hay trong hỗ trợ người dân trồng trọt, chăn nuôi tại chính mảnh đất của mình.

Trong năm 2022, Công an huyện được giao phụ trách 06 hộ gia đình cải tạo vườn tạp (05 hộ trồng cây khoai sọ, 01 hộ trồng mía) và hỗ trợ 03 hộ thực hiện mô hình trồng cây khoai sọ tại thôn Na Cạn và thôn Mố Lùng của xã Bát Đại Sơn. Qua theo dõi, các loại cây trồng trên thích hợp với khí hậu, thổ nhưỡng, đang phát triển tốt, chờ đến thời điểm thu hoạch.Trong quá trình cải tạo vườn tạp, Công an huyện đồng thời vận động, hỗ trợ các hộ dân trong dọn dẹp, cải tạo khuôn viên nhà ở, di dời chuồng trại ra xa nhà, đổ đường bê tông vào nhà, xây dựng mới nhà vệ sinh… đảm bảo vừa thuận lợi cho trồng trọt, chăn nuôi phát triển kinh tế gia đình vừa bảo vệ sức khỏe của chính người dân.

Bằng các biện pháp linh hoạt, sáng tạo, vừa mềm dẻo vừa kiên quyết trong vận động đồng bào xóa bỏ phong tục tập quán lạc hậu đã góp phần thay đổi đáng kể trong nhận thức và hành động của người dân, đồng thời tình hình tội phạm từng bước được kiểm soát, kéo giảm, góp phần giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, đảm bảo môi trường an toàn, ổn định, phục vụ phát triển kinh tế bền vững.